Meer boeken lezen – een handleiding

Dus je wilt meer boeken lezen? Een schitterend voornemen. Maar hoe begin je eraan? In dit blogbericht vind je 5 onmisbare tips om er meteen werk van te maken. Meer lezen? Dat doe je zo.

1. Ontdek jouw leesplek

Kom je moeilijk aan lezen toe? Stel jezelf dan de vraag waar je zou kunnen lezen. Ik heb lang gedacht dat ik de meeste boeken thuis op de bank las. Als ik mijn leesgedrag analyseer, blijkt dat niet te kloppen. Op weekdagen lees ik het vaakst op de trein van en naar het werk.

Als ik thuiskom moet ik koken, eten, afruimen, de afwasmachine leegmaken en weer vullen of administratie in orde brengen. De avond is zo om. In tegenstelling tot veel andere mensen lees ik niet in bed. Na vijf minuten krijg ik ergens een kramp of laat ik per ongeluk het boek op mijn gezicht vallen.

Ben je net als ik iemand die thuis meer wil lezen? Zorg ervoor dat je een aangename leesplek hebt. Enkele vragen die je je daarbij kunt stellen zijn:

Is de kamer leuk ingericht?

Is het een rustige plek?

Staat er een goede bank of stoel?

Is er een leeslamp die je aan kunt knippen als het donker wordt?

En hoe pak je mogelijke ‘afleiders’ aan? Ik bedoel dan zaken zoals een tv of een smartphone. Als je voortdurend wordt afgeleid, raak je nooit in de flow van het boek. Dat is zonde, voor jou en voor het verhaal. Lees bij voorkeur in een ruimte zonder tv of leg de afstandsbediening buiten handbereik. Verstop je smartphone in een lade of zet het geluid op stil.

Jouw leesplek kan zich overal bevinden: op café, in de bibliotheek, in het park of aan de keukentafel. Sommige mensen hebben nood aan stilte, anderen houden van geroezemoes op de achtergrond. Test enkele plekjes uit. Er is er vast eentje dat perfect bij je past.

2. Vind jouw leesmoment

Je leesplek ontdekken is leuk, maar daarmee ben je er nog niet. Je moet er ook echt gaan lezen. Je kunt je favoriete stoel in huis tot leesplek uitroepen, maar als je daar voortdurend wordt gestoord, komt er van lezen nog steeds niets terecht. Wat je nodig hebt is een leesmoment, een moment waarop je ongestoord kunt lezen.

Plan leesmomenten in je agenda. Waarom zou je dat alleen met doktersafspraken of vervelende telefoontjes doen? In het beste geval sla je met minder tegenzin je agenda open omdat er ook leuke dingen op je takenlijst staan.

Lijd je zoals ik aan een chronische vorm van uitstelgedrag, dan werkt een vast leesmoment beter. Zoals ik al zei, lees ik het vaakst op de trein. Op die plek ken ik niemand, kan ik nergens anders naartoe en is het aantal afleiders tot een minimum beperkt. Lezen op de trein is een eenvoudig en plezierig tijdverdrijf. 

Leesmomenten dienen zich soms onverwacht aan. Zorg er dan ook voor dat je altijd een boek bij de hand hebt. Je denkt misschien: waar heeft die kerel het toch over? Geloof me, iedereen krijgt bijna dagelijks leestijd cadeau, bijvoorbeeld als je wacht op de bus, bij de kapper of op die ene vriend die altijd te laat komt. Verander wachttijd in leestijd en je slaat twee vliegen in één klap: je leest én de wachttijd gaat sneller voorbij.

Ga vooral op zoek naar een haalbaar leesmoment voor jou. Wie een boek bovenhaalt aan een drukke ontbijttafel met partner en kids maakt het zichzelf moeilijk. Ga liever iets vroeger slapen en lees een kwartier in bed. Ben je een ochtendtype? Leg een boek op je nachtkastje en laat je wekker een kwartier vroeger rinkelen. Een kwartier lijkt peanuts, maar als je dat ritme een week lang volhoudt, heb je toch maar mooi 90 minuten gelezen.

Boeken

3. Zoek een goed boek

Een leesplek en -moment zijn cruciaal, maar over het belangrijkste heb ik het nog niet gehad: welk boek ga je lezen? Uitgeverijen publiceren dagelijks nieuwe titels. Keuze genoeg dus. De ene lezer vindt dat leuk, de andere verliest er de moed bij. Hoe vind je in die boekenberg een titel die bij je past?

De belangrijkste vraag die je jezelf moet stellen is: waarom lees je? Over wie of wat wil je meer te weten komen? Heb je een voorkeur voor een genre? Koop je papieren boeken of kies je voor een e-reader? En waarom geen audioboek? Dan kun je lezen terwijl je sport of poetst. Uit ervaring kan ik je vertellen dat wc-potten poetsen leuker is met een verhaal in je oren.

Heb je inspiratie nodig? Zoek het niet te ver. Ga naar een boekhandel of bibliotheek en pluk enkele boeken met een leuke titel of een mooie cover uit de rekken. Lees de eerste pagina. Vind je die lekker lezen? Dan is de kans groot dat ook de rest van het boek je zal aanspreken. Vind je het maar niks? Leg het dan opzij. Het leven is te kort om boeken te lezen die niet bij je passen. Verplichte literatuurlijsten bestaan alleen op school.

Heb je geen tijd om boekenrekken af te schuimen? Schakel dan de hulp in van een expert. De man of vrouw achter de toonbank van de boekhandel of bibliotheek zal je met plezier helpen. Als je goed oplet, zul je zien dat er in je omgeving wel meer experts zijn: in je vriendenkring, online of in de boekenbijlage van je favoriete krant of tijdschrift. Praat over boeken, pols naar leeservaringen en lees recensies. Op die manier kom je een stap dichter bij het boek dat jou interesseert.

4. Stel een leesdoel

De zweep erop, ha! Er zijn mensen die daarvan houden, ook als het over boeken gaat. Met een leesdoel bedoel ik dat je met jezelf afspreekt hoeveel boeken je per jaar wilt lezen. Aan het einde van het jaar maak je de balans op: is het gelukt of niet? 

Stel een haalbaar leesdoel. Als je in 2017 slechts 2 boeken hebt gelezen, dan zul je er in 2018 waarschijnlijk geen 100 lezen. Klap er dus lustig op los met die zweep, maar doe het met mate. Het belangrijkste is dat je meer probeert te lezen en vooral dat je ervan geniet. Je leest beter 12 boeken per jaar aandachtig dan 24 oppervlakkig.

Wil je weten of je op goeie weg bent om je leesdoel te halen? Houd dan een leeslijst bij. Daarop noteer je de boeken die je hebt gelezen. Dat kan gewoon met pen en papier, in een document op je computer of in een hip bullet journal. Ik houd mijn leeslijst bij via een aparte pagina op dit blog en via mijn profiel op Goodreads. Goodreads is een Facebook zonder zever voor boekenwurmen. Via je profiel houd je bij wat je leest en wat je nog graag wilt lezen. Ik gebruik de site nu een dik jaar en ben zwaar fan.

Een leesdoel stellen biedt geen garantie op succes. Zolang je de zweep over je eigen leesgedrag in handen houdt, bestaat de kans dat je nog altijd niet leest. In dat geval geef je die zweep beter aan iemand anders, iemand die af en toe eens flink op de grond klapt om je te herinneren aan je leesdoel. Je kunt lid worden van een leesclub. Bij een leesclub moet je tegen een vooraf vastgelegde datum een bepaald boek lezen. Vervolgens zit je samen met andere lezers om, eventueel onder begeleiding, over het boek te praten. Wil je niet praten, maar vooral lezen? Kies dan voor een Slow Reading Club. In Slow Reading Clubs komen mensen samen op een plek om één uur lang in stilte een boek naar keuze te lezen.

En wat ga je doen als je je leesdoel haalt? Jezelf belonen natuurlijk. Wat denk je van een boek?

En boeken

5. En begin …

Ik weet dat ik je met deze tip wat aandoe. Dat je aan lezen gewoon moet beginnen, dat wist je al langer dan vandaag. Toch is het goed om deze tip te herhalen. Lezen is een boek nemen en het eerste woord bekijken, dan het tweede, het derde, etc. Met literatuur is het zoals met ijsjes of afwassen: zolang je er niet aan begint, zul je nooit het einde halen.

Lezen kost meer moeite dan tv kijken of Facebook checken. Maar laten we eerlijk zijn: voel je je echt beter na een avondje binge-watchen of internet?  Ik word daar alleen maar moe en geïrriteerd van. Tv- en computerschermen zijn ook nefast voor mijn nachtrust. Als ik een boek lees, voel ik me beter. Aan het einde van de avond heb ik iets geleerd en heeft het verhaal me even naar een andere wereld meegenomen. En slapen doe ik na een goed boek als een roos.

Lezen is goed voor je. Dat heeft wetenschappelijk onderzoek meermaals bewezen. Als je veel leest, kun je je beter concentreren en complexe problemen sneller analyseren. Dankzij boeken leer je jezelf, de ander en de wereld beter kennen. Je leert je inleven in slachtoffers en daders, weldoeners en moordenaars. Van lezen word je slim, rustig en stressbestendig. Volgens sommige bronnen helpen boeken zelfs tegen depressie en de ziekte van Alzheimer. Kortom, waar wacht je nog op?

Dit jaar heb je niet beslist te stoppen met roken, gewicht te verliezen, te sporten of liever te zijn voor je medemens. Nee, dit jaar heb je een doel gekozen dat echt de moeite waard is: meer lezen. Wie leest, rookt en snoept niet. Wie leest, legt kilometers af in zijn hoofd naar bekende en verzonnen landen. Wie leest, leert zichzelf en zijn medemens beter kennen. Een boekhandel, een bibliotheek of jouw boekenkast is veel meer dan een verzameling woorden. Lezen maakt van jou een beter, boeiender, gezonder en rijker mens.

En nog meer boeken