De tijd vliegt ... of kruipt. Toch duurt elk uur, volgens de klok, even lang. De manier waarop ik de tijd beleef, verschilt met andere woorden van de manier waarop de tijd door een klok wordt aangegeven, een instrument dat vooralsnog de orde van de dag ingrijpend bepaalt. Die almacht kan me soms erg irriteren. Er valt alleen mee te leven als ik die korte en lange wijzer af en toe het zwijgen opleg.
Op zoek naar de vertraagde tijd
De tijd gaat alsmaar sneller voorbij, althans dat gevoel heb ik. Soms lijkt het of de klok een spel met me speelt en dagen, weken of maanden van me steelt als ik even niet kijk. De kalender laat er echter geen twijfel over bestaan: elk jaar telt ongeveer evenveel dagen.
Als kind ervoer ik de tijd als een slak. Een zomervakantie leek eindeloos te duren. Ik gaf me over aan luiheid en verprutste uur na uur. Ik sliep lang, at als ik honger had, schommelde wat, keek urenlang televisie en liep in de tuin achter de honden aan. Elke nieuwe dag leek op de vorige en de volgende, en dat vond ik prima.
Als van dat stramien werd afgeweken, was ik het helemaal het noorden kwijt. Variatie onderbrak de roes van de vakantie, bijvoorbeeld wanneer mijn ouders het idee kregen een uitstap te maken. Ik wilde helemaal nergens naartoe. Ik voelde me op mijn best wanneer ik steeds dezelfde dag opnieuw beleefde.
Ik kan me nu niet meer voorstellen dat ik mijn vrije dagen op die manier doorbreng. Tegenwoordig is er een stemmetje in mijn hoofd dat me aanmaant tijdens vakanties eindelijk werk te maken van plannen die ik de rest van het jaar voor me uit heb geschoven met als excuus: te druk.
De onbevangen blik
Robert E. Ornstein, een Amerikaanse psycholoog, stelt dat ik kan terugkeren naar de intense, trage tijdsbeleving van mijn kinderjaren door zoveel mogelijk nieuwe ervaringen op te zoeken. Hoe complexer die nieuwe ervaringen zijn, hoe beter ik erin zal slagen de tijd te vertragen. Voor een kind is alles wat het ziet nieuw, voor een volwassene meestal niet. Het komt erop aan opnieuw met een onbevangen blik naar nieuwe ervaringen te kijken.
Er valt wat voor dat advies te zeggen, was mijn eerste reactie. Tot ik er mijn agenda bijnam en vaststelde dat ik Ornsteins woorden reeds ter harte nam. Mijn weekends zijn gevuld met leuke, afwisselende, verrassende en complexe ervaringen, maar toch heb ik, meer dan ooit, het gevoel dat de tijd voorbij raast.
Weg van Facebook
Nu de schommels en honden uit mijn leven zijn verdwenen, ben ik voor de herhaling op mijn verbeelding aangewezen. Tijdens momenten van reflectie spoel ik de tijd terug, beleef ik een voorval opnieuw en kan ik de feiten (her)interpreteren. Een stortvloed aan nieuwe, externe impulsen vreet echter mijn tijd voor contemplatie op. Mijn hoofd is niet staat om zoveel nieuwe indrukken op te slaan, en zeker niet als ze zich in een ononderbroken stroom aan me opdringen.
Ik houd niet voor niets de aanmaak van een Facebookprofiel al jaren af. Ik hoef geen x aantal updates of nieuwtjes per dag. Toch vermoed ik dat ook ik op een dag voor het medium zal zwichten en me zal voornemen om er elke dag maximum vijf minuten aan te wijden, om vervolgens vast te stellen dat de ene na de andere avond voorbijvliegt omdat ik me zot klik van ervaring 1, naar 2, naar 3, etc.
Ook zonder Facebook raak ik verstrikt in te veel ja. Ik wil te veel zien, horen, weten. Ik moest maar eens een interessante website, citytrip, boek of film mislopen. Het laatste wat ik wil is me thuis opsluiten en nestelen in een prikkelvrij leventje. Ik geloof in de kracht van ontmoeting. Als ik die uit de weg zou gaan, zou ook mijn inspiratie en levenslust opdrogen. De ontmoeting met iets of iemand anders zet me aan het denken, dwingt me om een standpunt in te nemen - ik leer en moet mezelf tonen.
De tijd tikt terug
Het woord ontmoeting kun je in mijn geval breed opvatten. Het maakt voor mij geen verschil uit of ik iemand op een feestje fysiek tegen het lijf loop of op een bank in het park voor me uit staar; ik voer altijd gesprekken. Als ik een duik in mijn herinneringen neem, maak ik opnieuw contact met een voorval uit het verleden, en bijgevolg ook met alles en iedereen die daarin voorkomen.
Ik ben het dan ook oneens met het advies van Ornstein dat me enkel aanspoort zoveel mogelijk nieuwe ervaringen te verzamelen. Ik pleit voor de juiste maat tussen het het opzoeken van nieuwe prikkels en het binnenstebuiten keren van herinneringen.
Lees ook:
Een bibliotheek
Een trein
Een bloem
Geen opmerkingen:
Een reactie posten