Vind ik leuk - 5 stukken over de kunst van brieven schrijven

Brieven schrijven is terug van weggeweest. Boeken als Ode aan de brief van Simon Garfield en Brieven van belang van Shaun Usher kregen in de pers veel aandacht. Het literaire tijdschrift Akrostis wijdde eind 2017 een heel nummer aan het thema.  Ook online bulkt het van de odes aan de brief. Jammer genoeg verdwijnen de meeste daarvan al gauw tussen de digitale plooien. Ik heb er vijf voor jou gered.

1. How to write letters: a 19h-Century guide to the lost art of epistolary etiquette

Korte inhoud: Een cursus brieven schrijven uit de negentiende eeuw. 

Waarom: Waarom nog brieven schrijven als je mails kunt sturen? Een brief kost moeite, een mail is op een wip bij elkaar getokkeld en verzonden. Omdat een brief een vorm van kunst is, tiens. Of toch volgens een etiquettegids voor briefschrijvers uit de negentiende eeuw. Een handgeschreven bericht is veel meer dan een middel om een boodschap te communiceren. Je kiest de juiste pen, goed papier, wikt en weegt je woorden. En hop, daar ga je. Je legt je ziel in je woorden. Geen mens doet het je na. En dat maakt van elke briefschrijver een kunstenaar met blauwe inkt, briefpapier en taal.

Welk citaat moet je onthouden: In all kinds of composition, there are two things necessary: first, to have something to say; second, to say it. 

Wie: Maria Popova, een Bulgaarse blogger, schrijfster, lezer en criticus.

Site: Brain Pickings, een blog tjokvol interessante stukken over kunst, wetenschap, psychologie, filosofie, geschiedenis, politiek, antropologie en meer.

Ga naar het stuk

2. De voordelen van een handgeschreven brief

Korte inhoud: Een iPad is koud, een brief is warm ...

Waarom: ... dus laten we het met z'n allen gezellig warm maken. Zet een bak koffie, ga zitten aan je bureau of op de bank, denk goed na over wat je wilt zeggen en begin. Twijfel je nog over het nut van een brief? Denk aan de laatste brief die je kreeg. Dat was gaaf, toch? Lees de woorden, ruik aan het papier, pak de brief vast. En besef dat iemand precies hetzelfde zal doen met de brief die jij gaat schrijven. Die zintuigelijke ervaring kan geen mail-app ter wereld evenaren. 

Welk citaat moet je onthouden: (...) trouwe aanhouders van de handgeschreven brief kunnen je vertellen hoe fantastisch surrealistisch het voelt om een oude, rustieke brief van een geliefde tevoorschijn te halen. 

Site: Nijhof & Lee, de site van de gelijknamige Amsterdamse boekhandel gespecialiseerd in boeken over typografie en grafisch ontwerp.

Ga naar het stuk

3. Letters of note

Korte inhoud: De ultieme ode aan de brief op het web. 

Waarom: Geen artikel over brieven, maar een hele site! Shaun Usher, de man achter lettersofnote.com, raakte verslingerd aan brieven na een klus als copywriter voor een bedrijf dat briefpapier verkoopt. Kort na die opdracht startte hij met een blog over brieven. Doorheen de jaren groeide de site uit tot een online archief van boeiende correspondenties. In 2014 verscheen Letters of note in boekvorm. In 2016 verscheen het vervolg. 

De laatste maanden wordt de site minder regelmatig geüpdatet, maar dat doet niets af aan de inhoud. Je vindt er scherpzinnige en onthullende brieven van Leonardo Da Vinci, Albert Einstein, Katherine Hepburn en nog veel veel veel meer bekend en minder bekend volk. 

Wie: Shaun Usher, een Britse schrijver en conservator van correspondentie. 

Site: Letters of note, een grabbelton vol brieven van belang van mensen van belang. 

Ga naar het stuk

4. To Obama with love, and hate, and desperation

Korte inhoud: Ook een president krijgt post. 

Waarom: De president van Amerika krijgt post, veel post. Duizenden brieven per dag. In het Witte Huis is er een dienst die zich exclusief bezighoudt met het verwerken van de briefwisseling: het Bureau voor Presidentiële Correspondentie. Ten tijde van het presidentschap van Barack Obama werkte er 36 vaste krachten en 300 vrijwilligers. Obama nam zich voor elke dag tien bijzondere brieven te lezen. Het Bureau zorgde elke dag voor de selectie van 'de tien' die hij 's avonds mee naar huis nam. Obama wilde op die manier de voeling bewaren met wat er bij zijn burgers leefde. Sommige brieven oefenden invloed uit op de inhoud van zijn speeches, andere gaven richting aan zijn beleid. 

De brief passé? De brievenbus van de president van Amerika bewijst het tegendeel. Veel mensen geloven nog steeds in de kracht van het woord. Obama hield dat geloof in stand en versterkte het door brieven om te zetten in daden. 

Welk citaat moet je onthouden: Empathy was the name of the game. 

Wie: Jeanne Marie Laskas, een Amerikaanse schrijfster, journaliste en professor. 

Site: The New York Times, een van de grootste Amerikaanse dagbladen wereldwijd.

Ga naar het stuk

5. 7 of history's most famous pairs of pen pals

Korte inhoud: Soort zoekt soort, een overzicht van penvriendschappen tussen bekend volk. 

Waarom: Ben je bekend, beroemd, berucht? Denk dan twee keer na voor je een brief schrijft. Voor je het weet worden je diepste zielenroerselen, gewild of ongewild, in boekvorm gepubliceerd. Mensen zijn nu eenmaal nieuwsgierige wezens. Neem bijvoorbeeld de stomende correspondentie tussen Anaïs Nin en Henry Miller. 'Hier ben ik weer,' schrijft hij haar, 'en ik smeul nog steeds van passie, zoals wijn rookt. Geen passie meer voor vlees, maar een overdonderende honger naar jou, een verslindende honger.' 

Boem patat, van zulke woorden krijgt een mens goesting, op meer dan één manier. Miller en Nin waren allebei gehuwd toen ze elkaar leerden kennen. Hun affaire en briefwisseling ging jarenlang door. Nin-fans beseffen meteen waar ze de inspiratie voor haar erotische kortverhalenbundel Venusdelta vond: in haar eigen leven en in de brieven van en naar Miller. 

Wie: Caitlin Schneider, redacteur voor sociale media.

Site: Mental Floss, een site zoals tandenflos, maar dan voor je hersenen.

Ga naar het stuk